Εμβολιασμός για τη "νέα γρίππη" και ανταγωνιστικό κίνημα

Το παρακάτω κείμενο αποτελεί μια πιο επεξεργασμένη εκδοχή της προκήρυξης που μοιράζουμε στο δρόμο (βλ. προηγούμενη ανάρτηση) κι έχει γραφτεί σχεδόν δύομιση μήνες πριν. Πάνω στις απόψεις που έχουμε καταθέσει σ' αυτό το κείμενο έχει αρχίσει να αναπτύσσεται ήδη ένας διάλογος τον οποίο και θα δημοσιεύσουμε σύντομα.

Α. Το παράδειγμα της γρίππης των χοίρων σαν επέκταση του «πολέμου ενάντια στην τρομοκρατία» στο πεδίο της υγείας.

Στην αρχή εμφανίστηκε σαν γρίππη των χοίρων. «Απειλή μαζικής επιδημίας», «εξαφάνιση του ανθρώπινου είδους» κλπ Μετά έπρεπε να μοιάζει κάτι πραγματικά καινούργιο για να είναι συμβατή με τις αναφορές από τα επιστημονικά εργαστήρια που τόνιζαν ότι ο συγκεκριμένος ιός είναι ένα περίεργο αμάγαλμα από διάφορους τύπους ιών (των χοίρων, των πτηνών και του ανθρώπου) και για να πείθει περισότερο για την καινοτομία της οποίας είναι φορέας. Μετανομάστηκε λοιπόν σε «νέα γρίππη». Μια ίωση, που το τεχνοεπιστημονικό λόμπυ παραδέχεται ότι έχει ήπια συμπτώματα, ότι δεν είναι τόσο θανατηφόρος όσο η κοινή γρίππη, κι ότι ταυτόγχρονα όμως είναι πιο επικίνδυνη επειδή μεταδίδεται ευκολότερα, άρα μπορεί να πλήξει όλο, ή το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού της γης. Οι ιδεολογικοί μηχανισμοί (ΜΜΕ, κλπ) ανέλαβαν την επιχείρηση διακίνησης του τρόμου («κινδυνεύουμε όλοι»). Το ιατροφαρμακευτικό σύμπλεγμα ανέλαβε την πώληση της ασφάλειας με μορφή νέων πατεντών, νέων εμβολίων, φαρμάκων, κλπ. Οι θεσμοί του κράτους ανέλαβαν την ευθύνη της διασφάλισης της επιχείρησης: υποχρεωτικοί εμβολιασμοί, επιβολή νέων προτύπων σχετικά με την καθημερινή συμπεριφορά ώστε να μην βλάπτεται η δημόσια υγεία, κλπ Η ιστορία έχει προγραμματιστεί για να αναλάβει τα υπόλοιπα: την επιβολή της λήθης μετά από λίγους μήνες, όταν πια δεν θα μπορούν τα αφεντικά να αποκομίσουν κέρδη από τα εμβόλια και τα φάρμακα κι όταν οι εκμεταλλευόμενοι θα πρέπει να δοκιμάσουν καινούργιους φόβους, αφού θα χουν συνηθίσει τους παλιούς. Όπως τον φόβο από τον ιό SARS το 2003. Όπως το φόβο από την γρίππη των πτηνών το 2005.
Αυτό είναι -στις γενικές του γραμμές- το σενάριο που η εμπειρία λέει ότι έχει ξαναδουλέψει, δηλαδή αυτό είναι το σενάριο που εμείς οι εκμεταλλευόμενοι πρέπει να αντιπαλέψουμε.
Όπως και τα περισσότερα ζήτημα που απασχολούν τις ανθρώπινες κοινωνίες, έτσι κι η γρίππη των χοίρων είναι πρωτίστως ζήτημα κοινωνικό/ πολιτικό και δευτερευόντως ζήτημα επιστημονικό/ ιατρικό. Η γρίππη των χοίρων όπως και τόσες άλλες ασθένειες αποτελεί μια κοινωνική κατασκευή (είμαστε σε φάση διερεύνησης του σοβαρού ενδεχομένου να είναι και επιστημονική κατασκευή, να προέρχεται δηλαδή από τους δοκιμαστικούς σωλήνες των επιστημονικών εργαστηρίων).
Κοινωνική κατασκευή μιας νόσου δεν σημαίνει ότι η κοινωνία βγάζει μέσα από το καπέλο μια καινούργια ασθένεια, όπως ο ταχυδακτυλουργός βγάζει ένα κουνέλι. Κοινωνική κατασκευή μιας νόσου σημαίνει απόδοση σε μια νόσο μιας σειράς ιδεολογικών και υλικών χαρακτηριστικών που ορίζονται από τους ανταγωνισμούς μεταξύ συμφερόντων και αναγκών μέσα σε μια κοινωνία κάποια ιστορική στιγμή και που εκφράζουν τα συμφέροντα και τις ανάγκες της ομάδας που κυριαρχεί.
Ας δούμε συνοπτικά τα ιδεολογικά και υλικά χαρακτηριστικά αυτής της κοινωνικά κατασκευασμένης ασθένειας. Καταρχήν πρόκειται για μια ασθένεια που εμφανίζεται ως νέα, άγνωστη και «ασύμμετρη» απειλή, που δεν γνωρίζει κανείς από που προέρχεται, αλλά πιθανότατα έξω από τα σύνορα του αναπτυγμένου βορά (στην περίπτωση μας από το Μεξικό) και εμφανίζεται ως ικανή να πλήξει το σύνολο του πολιτισμένου κόσμου ταχύτατα. Δηλαδή ένας ιός «που προέρχεται από τον φτωχό, υπανάπτυκτο, καθυστερημένο πολιτισμικά νότο απειλεί να εισβάλλει στον πολιτισμένο παγκόσμιο βορά», όπως ακριβώς οι «ισλαμιστές τρομοκράτες» εισβάλλουν στις μητροπόλεις της δύσης τα τελευταία δέκα χρόνια. Αν σκεφτούμε ιστορικά θα διαπιστώσουμε ότι δύο ακόμα νόσοι έχουν παρόμοια χαρακτηριστικά (η πνευμονία του SARS και η γρίππη των πτηνών). Οι τρεις αυτές νόσοι συγκροτούν κατά την γνώμη μας ένα καινούργιο παράδειγμα επιδημιών, μια ιδεολογική αλλά και υλική κατασκευή της τελευταίας δεκαετίας που διανύουμε και η οποία χαρακτηρίστηκε ιστορικά από τον «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας», που εγκαινίασε η «συμμαχία του καλού» υπό την κυριαρχία του αμερικάνικου κράτους μετά την 11/ 9ου του 2001 και την επίθεση στους δίδυμους πύργους στη Νέα Υόρκη. Το νέο αυτό παράδειγμα των τριών νόσων αποτελεί την επέκταση του «πολέμου κατά της τρομοκρατίας» στο πεδίο της υγείας. Σαν κεντρικό στοιχείο αυτού του πολέμου αναδείχτηκε το ζήτημα της ασφάλειας, όπως είχε αναδειχτεί το ζήτημα της κομμουνιστικής απειλής σαν κεντρικό στοιχείο του «ψυχρού πολέμου» από τα δυτικά κράτη.
Το εμπόρευμα-ασφάλεια, η απόσπαση δηλαδή κέρδους από την εκμετάλλευση των φόβων που κατασκευάζονται από τα αφεντικά γι’αυτό το σκοπό, είναι ένα από τα κεντρικά διακυβεύματα του. Ακριβώς αυτό είναι το διακύβευμα στην περίπτωση του νέου παραδείγματος της επιδημίας-απειλής, που μια περίπτωση του είναι η γρίππη των χοίρων, όπου μια σχετικά ήπια ίωση, με ελάχιστη θνησιμότητα ακόμα και σε σχέση με την γνωστή σε όλους γρίππη, γίνεται προσπάθεια να μετατραπεί σε μια φοβερή πανδημία που απειλεί συλλήβδην τον παγκόσμιο πληθυσμό. Αυτό θα πει κοινωνική κατασκευή: δεν θα πει ούτε συνωμοσιολογικές θεωρίες, ούτε άρνηση της πραγματικότητας της ύπαρξης της ίωσης. Μια νόσος που υπό άλλες συνθήκες το πολύ που θα απασχολούσε θα ήταν τα επιστημονικά περιοδικά της ιατρικής κοινότητας θα γίνει κάτι παραπάνω από μια απλή νόσο: θα γίνει απειλή, θα γίνει θανατηφόρος ιός, θα γίνει συνθήκη έκτακτης ανάγκης. Θα γίνει μείζων πρόβλημα δημόσιας υγείας για τον παγκόσμιο πληθυσμό. Κι όλα αυτά γιατί; Για να στηθεί μια επιχείρηση απόσπασης κέρδους που χρησιμοποιεί ως καύσιμο το φόβο. Όχημα αυτής της επιχείρησης θα είναι το εμβόλιο.


Β. Το εμβόλιο ως η υλική πραγματικότητα του εμπορεύματος-ασφάλεια.


Το εμβόλιο ως εμπόρευμα είναι ένα ιδιότυπο εμπόρευμα. Η ιδιοτυπία του συνίσταται στα εξής δύο χαρακτηριστικά του:
∙ υποχρεωτική εφαρμογή για λόγους προσωπικής και κυρίως για λόγους δημόσιας υγείας επιβεβλημένη από τους κρατικούς θεσμούς. Υποστηρίζει για παράδειγμα το δίκαιο, ότι θα μπορούσε κάποιος να αρνηθεί τον εμβολιασμό στα πλαίσια των ατομικών πολιτικών του δικαιωμάτων (ελευθερία επιλογής), ωστόσο στο βαθμό που η άρνηση αυτή επιβαρύνει το κοινωνικό σύνολο (με την έννοια ότι δεν δημιουργείται ένας φραγμός στην διασπορά της ασθένειας), αυτό δεν μπορεί να γίνει. Άρα το εμβόλιο έχει μια επιβεβλημένη αξία χρήσης για το άτομο και για την κοινωνία.
∙ συγκεκριμένη ημερομηνία έναρξης και λήξης, άρα συγκεκριμένο και περιορισμένο χρόνο που μπορεί να λειτουργήσει ως ανταλλακτική αξία και άρα ως πηγή κέρδους για το φαρμακευτικό κεφάλαιο.

Από το πρώτο χαρακτηριστικό προκύπτει ότι το εμβόλιο είναι εμπόρευμα με μικρό ρίσκο για τα αφεντικά, δηλαδή με σίγουρο κέρδος (το εμβόλιο δηλαδή δεν έχει το ρίσκο που μπορεί να έχει για παράδειγμα ένα καινούργιο μοντέλο κινητού που βγαίνει στην αγορά• αυτό το πράγμα στην συγκεκριμένη περίπτωση της γρίππης, αποδεικνύεται από το γεγονός ότι τα κράτη υπέγραψαν πρώτα συμφωνίες αγοράς και παράδοσης του εμβολίου με τις φαρμακευτικές εταιρίες, πριν καν το εμβόλιο για την νέα γρίππη εγκριθεί από τους υπεύθυνους γι’ αυτό το σκοπό, κρατικούς και διακρατικούς οργανισμούς.).
Από το δεύτερο χαρακτηριστικό προκύπτει ότι το εμβόλιο μπορεί και πρέπει να ανανεώνεται οριακά ως εμπόρευμα, προκειμένου να επιφέρει πρόσθετο κέρδος. Πρέπει δηλαδή συνεχώς να ανανεώνονται οι προϋποθέσεις για την κυκλοφορία του, πάει να πει ότι πρέπει να παράγονται συνεχώς νέοι μικροοργανισμοί, ή να τροποποιείται η λειτουργία των ήδη υπαρχόντων, ώστε να μπορεί αυτό να ξαναμπεί στην κυκλοφορία. Με άλλα λόγια πρέπει συνεχώς να εφευρίσκονται νέες ασθένειες, ή να τροποποιείται η εκδήλωση των ήδη υπαρχόντων, για να μπορεί να ξαναμπεί στην κυκλοφορία ένα νέο εμβόλιο. Ή από την άλλη πρέπει συνεχώς να παραμένουν σε ισχύ οι υπάρχουσες νόσοι για να μπορεί να επιφέρει τακτικά κέρδη στα αφεντικά (όπως π.χ. συμβαίνει με τις κοινές παιδικές ασθένειες).
Από αυτά τα χαρακτηριστικά προκύπτει ότι το εμβόλιο της νέας γρίππης έχει τις προϋποθέσεις να λειτουργήσει ως εμπόρευμα έκτακτης ανάγκης. Ως εμπόρευμα αναγκαίο και υποχρεωτικό. Μ’αυτή την έννοια μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως συστατικό στοιχείο του εμπορεύματος ασφάλεια, πράγμα συμβατό με το νέο παράδειγμα του «πολέμου κατά της τρομοκρατίας» και των ασύμμετρων απειλών, προκειμένου να επιφέρει έκτακτα κέρδη για τα αφεντικά του ιατροφαρμακευτικού συμπλέγματος.
Η υλική έκφραση αυτών των δύο χαρακτηριστικών (επιβεβλημένη αξία χρήσης/ επείγουσες διαδικασίες παραγωγής και κυκλοφορίας), αντανακλάται στην στρατηγική του κράτους και του κεφαλαίου σχετικά με την πολιτική της παραγωγής, της κυκλοφορίας και του εμβολιασμού του εμβολίου της νέας γρίππης.
Το αμερικάνικο κράτος ως καθοδηγήτρια δύναμη του «πολέμου ενάντια στην τρομοκρατία» κατέχει επίσης πρωτοπόρο ρόλο στο μετασχηματισμό του δικαιϊκού συστήματος, ώστε να αντανακλά τόσο τις ανάγκες κράτους και κεφαλαίου στην σημερινή εποχή, όσο και το συσχετισμό δύναμης μεταξύ αφεντικών και εκμεταλλευόμενων. Στην περίπτωση του «πολέμου ενάντια στην τρομοκρατία» ήταν ο νόμος Patriot Act στις ΗΠΑ που ήρθε να εγκληματοποιήσει τους μουσουλμάνους εκμεταλλευόμενους και να επιβάλλει την πειθαρχία και την στρατιωτικοποίηση της αμερικάνικης κοινωνίας. Στην συγκεκριμένη περίπτωση ψηφίστηκε ήδη ένας νόμος στην ίδια χώρα και σχεδιάζεται παρόμοιος στην Αγγλία, στην Γαλλία και σε αρκετές άλλες χώρες της βορά, που η ισχύς του θα αρχίσει στις 30 Νοεμβρίου 2009 που επιβάλλει:

α. τον μαζικό εμβολιασμό
β. το κανονιστικό πλαίσιο σε περίπτωση άρνησης εφαρμογής του, που φτάνει μέχρι την απόλυση σε επαγγελματίες υγείες (νοσηλεύτριες, κλπ), που θα αρνηθούν τον εμβολιασμό
και
γ την μη-ευθύνη των φαρμακευτικών εταιριών σε περίπτωση πρόκλησης βλάβης από τον εμβολιασμό.

Πρόκεται για μια νομοθεσία που στρατιωτικοποιεί την δημόσια υγεία μ’ένα τρόπο που δεν συναντάται συχνά ειδικά στην περίπτωση των ΗΠΑ, σε μια κοινωνία δηλαδή που κυριαρχεί διάχυτα το πιο ισχυρό φαντασιακό για την ελευθερία επιλογής του ατόμου: νομοθεσία που φτάνει να απολύσει τον εργαζόμενο στην υγεία που αρνείται να εμβολιαστεί, από τις 30 Νοεμβρίου και μετά, ημέρα εφαρμογής της νόμου. Ήδη συνδικάτα νοσηλευτριών έχουν αρχίσει τις διαδηλώσεις διαμαρτυρίας ενάντια στον υποχρεωτικό εμβολιασμό, αφού νοσηλευτικό και ιατρικό προσωπικό, είναι ως ομάδες υψηλού κινδύνου, οι πρώτοι που θα υποστούν τον εμβολιασμό.
Παράλληλα ο νομοθέτης, φροντίζει να διασφαλίζει το φαρμακευτικό κεφάλαιιο, απαλλάσσοντας το από οποιαδήποτε νομική κύρωση σε περίπτωση βλάβης που θα προκληθεί από το εμβόλιο. Δικαιϊκη σπουδή, που κάνει εκτυφλωτική αφενός την σοβαρή πιθανότητα της ύπαρξης τέτοιων καταστάσεων, και αφετέρου την ταξική μνήμη του αμερικάνικου κράτους: μια παρόμοια κατάσταση επαπειλούμενης «πανδημίας» οδήγησε στην εφαρμογή μαζικού εμβολιασμού που το 1976, γεγονός που γύρισε μπούμπεραγκ στις δημόσιες υπηρεσίες και στο ιατροφαρμακευτικό σύμπλεγμα με δεκάδες αγωγές εναντίον τους λόγω των σοβαρών βλαβών που είχε προκαλέσει το τότε εμβόλιο.
Στην Ελλάδα δεν υπάρχει ακόμα νομοθετικό πλαίσιο που να ορίζει την υποχρέωση στον μαζικό εμβολιασμό, και τις ποινές σε περιπτώσεις μη-εφαρμογής του. Αυτό που υπάρχει είναι το εθνικό σχέδιο για την γρίππη, που ορίζει τις υποψήφιες ομάδες του πληθυσμού για καταρχήν εμβολιασμό. Πρόκειται για τους επαγγελματίες υγείας, για τους μαθητές και τις μαθήτριες, για ανθρώπους που ζουν σε χώρους μαζικού συγχρωτισμού, για ανθρώπους με χρόνια προβλήματα υγείας, και για τις εγκύους. Υπάρχει επίσης και κάτι άλλο: το ιδεολογικό κλίμα του πανικού που θα προετοιμάσει τις συνθήκες του μαζικού εμβολιασμού, όπως και η διευρεύνηση της διάθεσης των εκμεταλλευόμενων να κάνουν το εμβόλιο από τις δημοσκοπικές υπηρεσίες του υπουργείου υγείας. Εξάλλου η ρήτρα της έγγραφης συναίνεσης που μπήκε από την προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου υγείας σε όσους κάνουν τον εμβολιασμό, καταργήθηκε πρόσφατα από την νέα ηγεσία του υπουργείου, ως στην πράξη μη-χρήσιμη .
Ποιο είναι όμως τα επιχειρήματα που τονίζουν τόσο οι επαγγελματίες υγείας που εναντιώθηκαν εξαρχής στον εμβολιασμό, όσο και οι διάφορες οργανωμένες ομάδες, μκο, συνδικάτα, που έχουν ήδη αρχίσει τις διαδηλώσεις διαμαρτυρίας σε διάφορες πόλεις του κόσμου (ήδη έχουν γίνει τέτοιες διαδηλώσεις σε Λονδίνο και Παρίσι)


Γ. Η επιστημονική αντιπαράθεση ενάντια στον εμβολιασμό


Γενικά μιλώντας τα εμβόλια είναι συνθετικά φαρμακευτικά προϊόντα που προέρχονται είτε από μερικώς αδρανοποιημένα τμήματα ζωντανών μικροοργανισμών (ιών, μικροβίων), ή από νεκρούς μικροοργανισμούς, είτε από συστατικά προϊόντα (πρωτεϊνες) που παράγουν οι μικροοργανισμοί. Σαν στόχο τους έχουν την διέγερση του ανθρώπινου οργανισμού (ή του οργανισμού του ζώου) για να παράγει επαρκή αριθμό αντισωμάτων, ώστε αν έρθει ποτέ ο άνθρωπος σε επαφή με τον μικροοργανισμό, το αμυντικό σύστημα του να τον «γνωρίζει ήδη», να τον θυμάται και να οργανώνει γρήγορα και αποτελεσματικά την άμυνα του, ώστε να τον εμποδίσει να πολαπλασιαστεί. Ο στόχος του εμβολίου, είναι να μην εκδηλωθεί η νόσος που προκαλεί ο συγκεκριμένος μικροοργανισμός, ή κι αν εκδηλωθεί, η εκδήλωση της να είναι ήπια και χωρίς (σοβαρές) συνέπειες για τον εμβολιασθέντα,τις συνέπειες δηλαδή που θα προκαλούσε η ίδια η νόσος.
Γύρω από τα εμβόλια και τις πολιτικές εμβολιασμού, κυκλοφορούν αρκετοί αντικρουόμενοι μύθοι. Κάποιοι από αυτούς προέρχονται από την επιστημονική κοινότητα ( π.χ. σχετικά με την "επανάσταση" που έφεραν τα εμβόλια στην υγεία του πληθυσμού και στην αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσης του), και κάποιοι από θρησκευτικές ή μεταφυσικές σέχτες (π.χ. για την χρησιμοποίηση του εμβολιασμού ως μεθόδου ελέγχου των ανθρώπων, σε διάφορα επίπεδα). Ορθολογικοί ή ανορθολογικοί αυτοί οι μύθοι, υπέρ ή κατά των εμβολιασμών, συντελούν θέλοντας και μη στην εδραίωση του προσανατολισμού (θεωρητικού και πρακτικού) της σύγχρονης βιοιατρικής γνώσης. Επειδή συσκοτίζουν τα πραγματικά ζητήματα που αφορούν τις σχέσεις υγεία/ ασθένεια και κατ’ επέκταση το ζήτημα της δημόσιας υγείας. Για παράδειγμα, όποιος ασχοληθεί στοιχειωδώς με την ιστορία της ιατρικής και της δημόσιας υγείας, πολύ γρήγορα θα βρεθεί ενώπιον ατράνταχτων αποδείξεων ότι η πτώση των ποσοστών της θνησιμότητας από μολυσματικές ασθένειες έχει σαν αίτιο πολύ περισσότερο μερικά απλά μέτρα δημόσιας υγειϊής (όπως η κατασκευή του αποχετευτικού δικτύου στις μεγάλες πόλεις), παρά η εισαγωγή των μαζικών εμβολιασμών. Όπως και να το κάνουμε, με όλη την κριτική που μπορεί κάποιος να κάνει στον θετικιστικό προσανατολισμό της σημερινής ιατρικής, στο γεγονός δηλαδή πως αρνείται στην πραγματικότητα να αντιμετωπίσει την υγεία και την ασθένεια ως κοινωνικές σχέσεις, επιμένοντας να τις αντικρύζει ως καταστάσεις του ξεχωριστού ατόμου, της φυσιολογίας, της παθολογίας, και τα τελευταία χρόνια της γενετικής του δομής και λειτουργίας, η θετική επίδραση των εμβολιασμών στους πληθυσμούς είναι αναμφισβήτητη, ακόμα κι από την δική μας σκοπιά, την σκοπιά του κοινωνικού ανταγωνισμού. Αρνητικά, μια πολύ πρόσφατη τεκμηρίωση γι’αυτό, είναι η ιστορία που έχει ανακύψει στην Νιγηρία, με την εκ νέου ανάδυση επιδημιών ξεχασμένων εδώ και χρόνια όπως η πολυομυελίτιδα, ως αποτέλεσμα της άρνησης εμβολιασμών έναντι του εμβολίου για την πολυομυελίτιδα, στην βάση ανορθολογικών πεποιθήσεων και αντιλήψεων ότι χρησιμοποιείται για την μετάδοση του ιού του AIDS, στους αφρικανικούς πληθυσμούς .
Είναι αλήθεια ότι από την στιγμή της εμφάνισης της γρίππης των χοίρων, λόγω αφενός του καταφανώς αντιεπιστημονικού –με τους όρους του επιστημονικού ορθολογισμού- χαρακτήρα των παραδοχών που την αφορούσαν, αφετέρου λόγω –πιθανόν- της εξαιρετικά μονόδρομης ροής του κέρδους προς μια περιοχή του τεχνοεπιστημονικού κατεστημένου, δηλαδή του γεγονότος ότι μια τεράστια σε μέγεθος πίτα κέρδους, βρέθηκε να μονοπωλείται από 5 φαρμακευτικές εταιρίες, από το κλινικό και ερευνητικό προσωπικό που έχει σαν αντικείμενο μελέτης του τα ζητήματα πρόληψης κι από το σύμπλεγμα των σχέσεων των οργανισμών υγείας με αυτές τις εταιρίες, συγκροτήθηκε μια ισχυρή –μέσα από τον επιστημονικό κόσμο- αντίδραση ενάντια στις υποθέσεις που αφορούσαν τόσο την νόσο, όσο και την επιχείρηση αντιμετώπισης της.
Η επιστημονική αντιπαράθεση στον εμβολιασμό τονίζει καταρχήν το γεγονός, ότι μιλώντας για την γρίππη των χοίρων (ή νέα γρίππη), μιλάμε για μια νόσο σχετικά ήπια, με ελάχιστη θνητότητα σε σχέση ακόμα και με την κοινή γρίππη (η κοινή γρίππη σκοτώνει 300000 άτομα το χρόνο, η γρίππη των χοίρων σε 8 μήνες έχει προκαλέσει 1200 θανάτους) και με όχι καλά γνωστή συμπεριφορά. Γιατί τόση πρεμούρα λοιπόν γι’αυτή την νόσο, που πρόκειται για μια ήπια ίωση, ενώ αντίθετα νόσοι όπως η ελονοσία που σκοτώνουν εκατομμύρια ανθρώπους στον (τρίτο) κόσμο, υφίστανται την απόλυτη περιφρόνηση από τον παγκόσμιο οργανισμό υγείας και την επιστημονική κοινότητα; Πως επίσης παρασκευάζονται εμβόλια και φάρμακα για μια νόσο που εμφανίζει το παράδοξο σε σχέση με όλες τις άλλες γνωστές μικροβιακές νόσους να προσβάλλει κυρίως νεαρές ηλικίες και μάλιστα να προκαλεί σε αυτές βαρύτερη κλινική εικόνα ακόμα και σε σχέση με ευπαθείς ομάδες ηλικιωμένων (ηλικιωμένων δηλαδή με προβλήματα υγείας);

Η διαδικασία παραγωγής ενός εμβολίου υποτίθεται ότι έχει κάποια διακριτά και συγκεκριμένης χρονικής διάρκειας στάδια, που αφορούν την διάρκεια, το είδος, το μέγεθος και την ποιότητα των κλινικών δοκιμών κατά την διαδικασία παραγωγής και παρασκευής του εμβολίου και αργότερα έγκρισης του από τους σχετικούς οργανισμούς ελέγχου. Στην συγκεκριμένη περίπτωση δύο «παράδοξα» λένε πολλά για την φύση αυτών των διαδικασίων:

∙ το πρώτο αφορά το γεγονός ότι η εταιρία Baxter κατέχει ήδη από το 2007 την πατέντα παρασκευής εμβολίου για την νόσο. Δηλαδή η εταιρία αυτή κατάφερε να ξεπεράσει ακόμα και την πιο ριζοσπαστική κριτική, που υποστήριζε εδώ και χρόνια ότι:

«...Πως μπορούν τα εμβόλια να έχουν οποιαδήποτε άλλη συμπεριφορά, εκτός από μια καλοήθη συμπεριφορά; Τα εμβόλια μπορεί να είναι καλοήθη αλλά από τι μας προστατεύουν;... Μόλις αναπτυχθεί ένα εμβόλιο, ένα μικρόβιο μπορεί να τροποποιηθεί γενετικά ώστε να είναι ανθεκτικό στο εμβόλιο. Όπως και με τα συστήματα μεταφοράς, αυτή η φόρμουλα μπορεί να αναστραφεί. Πρώτα κατασκευάζονται τα μικρόβια και μετά κατασκευάζεται το εμβόλιο που τα εξουδετερώνει. Αυτός ο κύκλος μπορεί να συνεχίζεται επ’άπειρο...»


Ε, λοιπόν εδώ μοιάζει να συμβαίνει το αδιανόητο: πρώτα κατασκευάζεται το εμβόλιο που καταπολεμά μια μικροβιακή νόσο δεν υπάρχει ακόμα και μετά το μικρόβιο που την προκαλεί! Είναι σα να κατασκευάζεις πρώτα το κλειδί μιας πόρτας και μετά την κλειδαριά που θα ταιριάζει σ’αυτό το κλειδί.

∙ το δεύτερο αφορά την ίδια την διαδικασία παραγωγής του εμβολίου: ενώ υπάρχει μια συγκεκριμένης διάρκειας και τεχνικών χαρακτηριστικών διαδικασία, η ίδια εταιρία που – ειρρήσθω εν παρόδω- έχει βάψει τα χεράκια με κάμποσο αίμα από τις παρενέργειες των αλχημειών που έχει διοχετεύσει σε διάφορες αγορές του κόσμου, ανακοίνωσε την αλλαγή τεχνογνωσίας μαζικής παρασκευής του εμβολίου. Αυτή αλλαγή τεχνογνωσίας της επιτρέπει την επίσπευση της διαδικασίας μαζικής παραγωγής κατά 6 τουλάχιστον μήνες πράγμα που στον ένα ή στον άλλο βαθμό θα της επιτρέψει να κυριαρχήσει έναντι των ανταγωνιστικών της εταιριών, στην ημερομηνία έναρξης κυκλοφορίας του εμβολίου. Μιλάμε δηλαδή για ένα σφαγείο μεταξύ των ανταγωνιστικών εταιριών του φαρμακευτικού κεφαλαίου, που φτάνουν να επιβάλλουν αποδοχή από τον παγκόσμιο οργανισμό υγείας, της ανατροπής των τρεχουσών κανονισμών παραγωγής των εμβολίων.

Είναι γεγονός ότι τέτοια επίσπευση των διαδικασιών παραγωγής ενός βιο-χημικού μείγματος, ενέχει αναγκαστικά κινδύνους, όσο κι αν τηρηθούν όλες οι απαραίτητες προϋποθέσεις για να μην συμβεί αυτό (π.χ. βάζοντας μικρότερη δόση συστατικών και άρα μετατρέποντας πρακτικά το εμβόλιο σε placebo, σε εικονικό φάρμακο που δεν θα προστατεύει πρακτικά από τον ιό λόγω της ελάχιστης ανοσογόνου «δόσης» του ιού που περιέχει, προκειμένου να μην προκαλεί παρενέργειες). Από την άλλη υπάρχουν ήδη αναφορές για το γεγονός ότι το εμβόλιο περιέχει επικίνδυνα συστατικά, όπως ο υδράργυρος, το σκουαλένιο (που ενοχοποιείται για το «σύνδρομο του κόλπου», που έπαθε ένας μεγάλος αριθμός αμερικάνων στρατιωτών που πολέμησε στον πρώτο πόλεμο στο Ιράκ το 1990), κ.α. Οι παρενέργειες από το εμβόλιο μπορεί να σχετίζονται άμεσα με αυτά τα συστατικά, μπορεί όμως και όχι. Πρακτικά, η αντίδραση ενός κόσμου ενάντια στον υποχρεωτικό εμβολιασμό βασίζεται ακριβώς στον κίνδυνο από την πιθανότητα ύπαρξης τέτοιων παρενεργειών.
Κίνδυνος που παρά το γεγονός ότι γενικά είναι μικρός σε ένα συνηθισμένο εμβολιασμό ενός τμήματος του πληθυσμού, γίνεται αρκετά μεγαλύτερος όταν μιλάμε για μαζικό εμβολιασμό ολόκληρου του πληθυσμού. Αυτό είναι πολύ απλό για να το καταλάβει καλά κάποιος. Ένα νευρολογικό σύνδρομο που έχει πιθανότητα να συμβεί στο ένα στα χίλια άτομα που εμβολιάζονται για μια νόσο, όταν εμβολιαστούν 20.000 άτομα θα συμβεί πιθανότατα στους 20 ανθρώπους. Αν εμβολιαστούν όμως ένα εκατομμύριο άνθρωποι θα συμβεί σε χίλιους ανθρώπους. Μπορεί να φανταστεί κάποιος τι θα συμβεί όταν μιλάμε για εμβολιασμό του μεγαλύτερου μέρους του πληθυσμού της γης.
Εξάλλου ο εμβολιασμός υποτίθεται ότι αφορά ανθρώπους που δεν έχουν νοσήσει από την νόσο. Ωστόσο οι ειδικοί που ασχολούνται με αυτήν εκτιμούν ότι στην Ελλάδα έχουν ήδη νοσήσει 100000 άνθρωποι, όμως τα επιβεβαιωμένα κρούσματα από τα διαπιστευμένα εργαστήρια είναι μόνο 2800. Πως σκοπεύουν οι υπηρεσίες του κράτους να απαντήσουν σ’αυτό το πραγματικό χάσμα; Δεν θα πουλήσουν «ασφάλεια» σε «μη-σαφώς επιβεβαιωμένα» για να ανεβάσουν ακόμα περισσότερο τα κέρδη του κεφαλαίου;
Είναι η επιστημονική αντιπαράθεση επαρκές κριτήριο άρνησης του εμβολιασμού, ή μήπως υπάρχει κάτι πιο σημαντικό από την επιστημονική κριτική; Κάνουμε αυτή την ερώτηση παίρνοντας ως δεδομένο το ότι για κάθε ένα από τα επιχειρήματα αυτής της κριτικής, το ιατροφαρμακευτικό σύμπλεγμα έχει και την εμπειρία και τα μέσα για να τα αντικρούσει στον ένα ή στον άλλο βαθμό.



Δ. Γιατί είμαστε ενάντια στον εμβόλιο για την «νέα γρίππη»; Γιατί δεν εμβολιαζόμαστε


Τα κοινωνικά/ πολιτικά προβλήματα είναι προβλήματα συγκεκριμένα, υλικά, πρακτικά. Παίζοντας το γνωστό παιχνίδι του τρόμου τα ΜΜΕ κάνανε το ζήτημα της γρίππης των χοίρων κεντρικό, και γι’αυτό ο εμβολιασμός απασχολεί όλο και περισσότερο τους εκμεταλλευόμενους: όχι ως κάτι ιδεολογικό, μεταφυσικό, θεωρητικό. Αλλά ως κάτι που αφορά την υγεία των ίδιων, την υγεία των παιδιών τους, ως κάτι που αφορά την καθημερινότητα του καθενός από εμάς.
Παρά όμως το παιχνίδι του τρόμου που προσπάθησαν να παίξουν όσο καλύτερα μπορούσαν οι θεσμοί του κράτους, ιδεολογικοί και τεχνοκρατικοί, εμείς διασταυρωνόμαστε συνεχώς με μια βαθιά υποψία από την πλευρά των εκμεταλλευόμενων. Μια βαθιά υποψία για το παιχνίδι που πάει να παιχτεί στις πλάτες μας.
Ως εργαζόμενοι στην βιομηχανία της υγείας, είμαστε στο μάτι του κυκλώνα της κρατικής στρατηγικής αφού θα κληθούμε σύντομα να γίνουμε τα πρώτα πειραματόζωα του φαρμακευτικού κεφαλαίου κάνοντας στους εαυτούς μας το εμβόλιο (στις ΗΠΑ αυτό συμβαίνει ήδη) και μετά να γίνουμε οι μεταπράτες και οι εκτελεστές της πολιτικής του, εφαρμόζοντας τον εμβολιασμό μαζικά στον πληθυσμό. Ως πολιτικά υποκείμενα (είτε εργαζόμαστε στην βιομηχανία της υγείας, είτε όχι) που μας απασχολούν τα ζητήματα της υγείας και της ασθένειας σε όλες τις διαστάσεις τους, σαν ζητήματα σημαντικά για την καθημερινότητα μας, είμαστε υποχρεωμένοι να πάρουμε θέση απέναντι στο ζήτημα του εμβολιασμού για την νέα γρίππη.
Ως μέλη της Συνέλευσης για την υγεία, γνωρίζουμε ότι αυτό το ζήτημα δεν αντιστοιχεί στις πρακτικές μας δυνατότητες άσκησης ανταγωνιστικής πολιτικής και δεν αιθεροβατούμε. Αυτό που μας αντιστοιχεί δηλαδή δεν είναι να μπλοκαρούμε τις φαρμακοεταιρίες που εμπορεύονται αυτό το εμβόλιο, ούτε να αποτρέψουμε το κράτος από το να επιβάλλει τις στρατηγικές του. Αυτά τα πράγματα είναι υπόθεση των εκμεταλλευόμενων, όχι ολιγομελών πολιτικών διαδικασιών. Αντίθετα αυτό που μας αντιστοιχεί είναι να κοινωνικοποιήσουμε στο μέτρο των δυνάμεων μας αυτή την γνώση που θα προσπαθεί να βάζει τις προϋποθέσεις για μια ριζική αντιπαράθεση με την πολιτική του κεφαλαίου, και μια ερμηνεία από την σκοπιά του ανταγωνισμού που θα είναι ανοιχτή σε όσους εκμεταλλευόμενους θελήσουν να ψάξουν τις παραμέτρους μιας έμπρακτης κριτικής στις επιδιώξεις του κράτους. Μ’αυτούς τους εκμεταλλευόμενους, υγειονομικούς και μη, θέλουμε να συναντηθούμε για να θέσουμε κατ’αρχήν τους όρους της πρακτικότητας αυτών των στόχων μας.
Δεν αντιμαχόμαστε τον εμβολιασμό στην βάση επιστημονικών επιχειρημάτων (αν μπορεί να πει κάποιος ότι υπάρχουν αποκλειστικά τέτοια επιχειρήματα), χωρίς φυσικά να τα περιφρονούμε, τον αντιμαχόμαστε πρωτίστως με πολιτικά επιχειρήματα. Και μάλιστα με πολιτικά επιχειρήματα στην βάση της συλλογικής εναντίωσης απέναντι στον εμβολιασμό, όχι στην βάση του δικαιώματος της ατομικής επιλογής, Με αυτή την έννοια δεν είμαστε απλώς ενάντια στον μαζικό εμβολιασμό για την νέα γρίππη υπερασπιζόμενοι μια ανάπηρη κατ’ουσίαν ελευθερία επιλογής • είμαστε συνολικά ενάντια στον εμβολιασμό στην βάση της συλλογικής άρνησης και της αντίστασης στα σχέδια του κράτους και του κεφαλαίου.
Είμαστε ενάντια στον εμβολιασμό επειδή αρνούμαστε να γίνουμε οι πελάτες του εμπορεύματος ασφάλεια και να ορκιστούμε πίστη στο κράτος του τρόμου. Απέναντι σε μια νόσο κατασκευασμένη για να αποφέρει κέρδος για τα αφεντικά και να επιβάλλει την πειθάρχηση στις επιταγές του κράτους, η μόνη δυνατή απάντηση είναι η αποκάλυψη της αλήθειας των εκμεταλλευόμενων και η ριζική αντιπαράθεση μαζί τους. Αρνούμαστε να γίνουμε τα πειραματόζωα του φαρμακευτικού κεφαλαίου και της τεχνοεπιστημονικής κυριαρχίας .
Είμαστε ενάντια στον εμβολιασμό επειδή ακόμα και στην οριακή περίπτωση της μαζικής διάδοσης της γρίππης των χοίρων στον πληθυσμό τα όπλα αντιμετώπισης της δεν μπορεί να είναι εμβόλια και φάρμακα, ούτε απλά πλύσιμο χεριών και μάσκες στο πρόσωπο. Τα πραγματικά όπλα αντιμετώπισης της είναι η αλλαγή των κοινωνικών σχέσεων που στην βάση της εκμετάλλευσης και της κυριαρχίας, δημιουργούν τις συνθήκες ευπάθειας σε νόσους, ή στην χειρότερη περίπτωση κατασκευάζουν νέες νόσους προκειμένου να εξυπηρετήσουν τους ίδους πάντα σκοπούς: το κέρδος για τους λίγους, την μιζέρια για τους πολλούς.



Συνέλευση Υψηλού Κινδύνου